Wat is summatieve evaluatie?
Summatieve evaluatie, ook wel eindbeoordeling genoemd, is een manier om vast te stellen wat een leerling of student heeft geleerd aan het eind van een bepaalde periode – denk aan een semester, een cursus of een heel schooljaar. Het gaat erom een goed beeld te krijgen van in hoeverre de vooraf gestelde doelen zijn bereikt. Heeft de student de stof voldoende begrepen?
Kenmerken van summatieve toetsing
Summatieve toetsen kenmerken zich vaak door een formele opzet en gestandaardiseerde afname. De prestaties worden doorgaans uitgedrukt in een cijfer, een letter of een ander soort kwalificatie. Omdat de uitslag vaak zwaar weegt – bijvoorbeeld bij de beslissing of een leerling overgaat, een diploma krijgt of wordt toegelaten tot een vervolgopleiding – staat er veel op het spel.
Voorbeelden van summatieve evaluaties
Summatieve evaluaties zijn er in allerlei vormen. Denk bijvoorbeeld aan de eindexamens in het middelbaar onderwijs. Of aan tentamens op de universiteit. Maar ook een eindopdracht, de beoordeling van een portfolio of een praktijkexamen kunnen als summatieve evaluatie dienen.
Het verschil tussen summatieve en formatieve evaluatie
Waar summatieve evaluatie een eindstand opmaakt, draait het bij formatieve evaluatie juist om het begeleiden van het leerproces zélf. Formatieve evaluatie geeft zowel de leerling als de docent informatie om de manier van leren en lesgeven bij te sturen. Summatieve evaluatie daarentegen is een afsluitend oordeel.
Conclusie
Summatieve evaluatie is een belangrijk middel om in het onderwijs te meten of leerlingen en studenten de beoogde resultaten hebben bereikt. Anders dan bij formatieve evaluatie vindt summatieve evaluatie vooral plaats aan het einde van een traject, en mondt vrijwel altijd uit in een concrete beoordeling, bijvoorbeeld in de vorm van een cijfer.