Wat is een schriftelijk examen?
Denk aan een zaal vol studenten, pen in de hand, geconcentreerd over hun papier gebogen. Dat is in essentie het schriftelijk examen: een toetsvorm waarbij vragen en opdrachten schriftelijk worden beantwoord. Soms zijn het open vragen die om een uitgebreid antwoord vragen, soms meerkeuzevragen waarbij de juiste optie aangekruist moet worden, en soms moeten studenten complexe sommen uitwerken. Het doel? Nagaan of de lesstof begrepen is en of studenten deze kunnen toepassen.
Kenmerken van een schriftelijk examen
Een goed schriftelijk examen staat of valt met heldere vragen én antwoorden. De docent beoordeelt de antwoorden van de student op papier. Om de beoordeling zo eerlijk mogelijk te laten verlopen, wordt vaak een beoordelingsrichtlijn gebruikt, een soort 'sleutel' voor de antwoorden. De lengte en moeilijkheidsgraad van een examen kunnen sterk verschillen, afhankelijk van het vak en het niveau. Zo is een tentamen wiskunde voor eerstejaars studenten natuurlijk anders dan een eindexamen geschiedenis op de middelbare school.
Soorten vragen in een schriftelijk examen
Eén van de sterke punten van een schriftelijk examen is de flexibiliteit in het type vragen. Meerkeuzevragen zijn handig om snel veel kennis te toetsen, terwijl open vragen studenten dwingen om zelf na te denken en hun eigen woorden te gebruiken. Daarnaast zijn er vragen denkbaar die vaardigheden testen, zoals het maken van een schets of het uitvoeren van een berekening. De mix van vraagtypes bepaalt voor een groot deel wat het examen meet.
Voor- en nadelen van schriftelijke examens
Een groot pluspunt van schriftelijke examens is dat ze relatief makkelijk te standaardiseren zijn, wat een eerlijke beoordeling bevordert. Ook is het een efficiënte manier om groepen tegelijk te toetsen. Keerzijde van de medaille is dat aspecten als creativiteit en praktische handigheid minder goed uit de verf komen. Bovendien kan de focus op schriftelijke vaardigheden sommige studenten onnodig benadelen; niet iedereen is even goed in het formuleren van antwoorden op papier.
Conclusie
Het schriftelijk examen blijft een veelgebruikte methode om te peilen wat leerlingen in huis hebben. Hoewel het z'n waarde heeft, zeker bij grote groepen, is het slim om ook andere manieren van toetsen te overwegen. Zo krijg je een completer beeld van wat iemand kan en weet.